Les 60: Meerdere notenbalken voor de piano

We hebben gezien dat een muziekstuk meerdere notenbalken kan hebben, waarbij alle noten boven elkaar op elke notenbalk tegelijk gespeeld moeten worden. Bijna elk instrument heeft genoeg aan één notenbalk, waar alle noten op geschreven staan die je moet spelen. Een piano is een bijzonder geval. Het is een van de weinige instrumenten waarbij je met allebei de handen meerdere tonen tegelijk kunt maken.

Muziek voor de piano is meestal dan ook te ingewikkeld om op één notenbalk te schrijven, zodat een pianopartij normaal altijd twee notenbalken heeft. De bovenste notenbalk voor de hogere noten, die meestal met de rechterhand gespeeld moeten worden. En een onderste notenbalk voor de lagere noten die meestal met de linkerhand gespeeld moeten worden. Hieronder kun je een voorbeeld zien hoe muziek voor de piano normaal wordt geschreven. Luister

Herinner je je dit stukje muziek nog? Hier begonnen we mee in les 1. Nu kunnen we dit al helemaal lezen!

De bovenste notenbalk heeft meestal een G-sleutel voor de hogere noten, en de onderste notenbalk een F-sleutel voor de lagere noten.

Het kan een enkele keer gebeuren dat er zoveel noten tegelijk gespeeld moeten worden, dat het zelfs niet meer op twee notenbalken duidelijk geschreven kan worden. In dat geval wordt voor een aantal maten een derde notenbalk gebruikt om alle noten duidelijk te kunnen laten zien.

Muziek voor een orgel heeft ook vaak drie notenbalken, omdat een orgel behalve toetsen voor de handen ook toetsen heeft die je met je voeten in kunt duwen. De onderste notenbalk is dan voor de noten die met de voeten gespeeld moeten worden.