Les 32: Kruis en mol

In de vorige les zagen we dat we met muziek maken ook halve stapjes omhoog of omlaag kunnen, maar dat er geen aparte plaats voor deze toonhoogtes is op de notenbalk.

Als we voor het gemak weer de toetsen van een piano bekijken, dan weten we alle witte toetsen op de notenbalk te schrijven:

Stel dat we nu op papier willen aangeven dat de zwarte toets rechts van de D moet worden gespeeld, hoe doen we dat dan? We doen dit niet door de noot hoger te schrijven, maar door een speciaal teken direct vóór de noot te plaatsen. Dit teken noemen we een kruis en ziet er zo uit:
Q een kruis

Een kruis voor een noot betekent dat we die noot een halve toon hoger moeten spelen. Als we dan alle tonen van de C naar de E op de notenbalk willen schrijven, kunnen we dat zo doen:

Op de piano zijn dit de eerste vijf toetsen (drie witte en twee zwarte). Luister maar door op de noten en de toetsen van de piano te klikken!

Als we een kruis voor een noot schrijven, betekent dit dat we de toon een halve toonsafstand erboven moeten spelen of zingen.

Behalve een kruis is er nog een tweede teken voor als we bijvoorbeeld de zwarte toets links van de D willen spelen. Dit tweede teken noemen we een mol en ziet er zo uit:
E een mol

Een mol voor een noot betekent dat we die noot een halve toon lager moeten spelen of zingen. We kunnen dan bijvoorbeeld alle tonen van de B naar de G met behulp van mollen opschrijven:

Als we een mol voor een noot schrijven, betekent dit dat we de toon een halve toonsafstand eronder moeten spelen of zingen.

In de volgende lessen zullen we verder gaan kijken naar kruizen en mollen en de namen leren van alle tonen die we hiermee kunnen maken.