Les 51: Veranderen van sterkte
In de vorige les hebben we geleerd hoe op de notenbalk wordt aangegeven wanneer er sterk of zacht gespeeld of gezongen moet worden. En zodra we een nieuw teken op de notenbalk tegenkomen, moeten we met die nieuwe sterkte verder spelen of zingen.
Behalve een plotselinge verandering in sterkte, kan dit ook langzaam aan, zodat we beetje bij beetje steeds sterker of steeds zachter moeten spelen. Hier worden weer Italiaanse woorden voor gebruikt die vaak afgekort zijn op de notenbalk. Als je zo'n woord ziet, moet je vanaf die maat langzaam aan sterker of zachter gaan spelen totdat er iets anders staat aangegeven.
| Crescendo | (cresc. of cres.) | - beetje bij beetje sterker worden |
| Decrescendo | (decresc. of decr.) | - beetje bij beetje zachter worden |
| Diminuendo | (dimin. of dim.) | - beetje bij beetje zachter worden |
| Smorzando | (smorz.) | - zachter en zachter worden tot niets |
Crescendo, decrescendo en diminuendo worden heel vaak gebruikt en kunnen ook aangegeven worden met de tekens:
voor crescendo (sterker worden)
en
voor decrescendo (zachter worden)
Hieronder kun je een voorbeeld zien waar we eerst sterker moeten worden tot aan forte bij maat 3. Vanaf maat 4 moeten we weer zachter worden tot aan pianissimo in maat 5.
